PERDANA menteri, Datuk Seri Anwar Ibrahim kini berdepan gesaan untuk tidak melantik ahli parlimen yang mempunyai pertuduhan rasuah di mahkamah ke dalam kabinetnya.
Gesaan itu khususnya berhubung perbicaraan rasuah di mahkamah dihadapi Presiden UMNO, Datuk Seri Dr Ahmad Zahid Hamidi dan dikatakan menjadi antara mereka yang mungkin dilantik Anwar untuk menjadi salah seorang timbalannya.
Namun adakah Anwar mampu mengetepikan Zahid selepas apa yang dilakukan oleh pengerusi BN itu untuk mengemudi UMNO ke arah menyokong pembentukan kerajaan bersama PH?
Sumber dalam UMNO yang dipetik Malaysiakini berkata, walaupun Zahid nampaknya bukan pilihan popular bagi rancangan Anwar untuk membentuk pentadbiran yang bersih dan bebas daripada pemimpin yang dikaitkan dengan rasuah, melantik ahli parlimen Bagan Datuk itu sebagai timbalan perdana menteri adalah penting untuk memastikan Anwar terus memegang jawatan eksekutif tertinggi.
“Kelangsungan kerajaan ini bergantung kepada Zahid. Jika Zahid tidak menjadi TPM, kemungkinan besar dia akan kalah dalam pemilihan parti akan datang.
“Jika ini berlaku, maka ahli parlimen BN mungkin akan memberikan sokongan mereka kepada (Pengerusi PN Tan Sri) Muhyiddin (Yassin) dan bukannya Anwar. GPS dan GRS kemudian akan mengikutinya, dan menyebabkan pentadbiran Anwar tumbang,” kata sumber itu.
Orang dalam UMNO itu, yang rapat dengan Zahid, bercakap dengan syarat tidak mahu namanya disiarkan kerana dia tidak diberi kuasa untuk membuat kenyataan kepada media.
Zahid, yang juga pengerusi BN, berdepan tekanan untuk berundur sebagai presiden UMNO dan daripada jawatan pengerusi BN selepas kekalahan memalukan gabungan itu dalam pilihan raya umum (PRU) minggu lepas.
Malah ramai yang membuat spekulasi bahawa keputusan itu, yang merupakan prestasi terburuk bagi BN setakat ini, akan menamatkan karier politik Zahid menjelang pemilihan parti yang perlu diadakan selewat-lewatnya Mei tahun depan.
Bagaimanapun, Zahid adalah tokoh penting dalam mengemudi UMNO yang mempunyai 27 kerusi parlimen untuk menyokong kerajaan yang dibentuk bersama PH.
‘Peraturan biasa tak terpakai’
Penganalisis politik yang bercakap kepada Malaysiakini bersetuju bahawa Anwar dan Zahid mungkin memerlukan satu sama lain untuk hala tuju politik masing-masing.
James Chin dari Universiti Tasmania berkata peraturan etika biasa tidak boleh digunakan untuk pemilihan menteri pentadbiran baru dan menyorot bahawa Anwar tidak mempunyai banyak pilihan dalam situasi ketika ini.
“Orang ramai tidak boleh lupa ini bukan gabungan biasa, (ini adalah) kerajaan gabungan pasca pilihan raya yang disatukan pada saat-saat akhir selepas pilihan raya.
“Jadi peraturan biasa tidak terpakai. Bagaimanapun, dalam konteks Malaysia, adalah mustahil untuk menerapkan situasi 100 peratus betul dan salah. Malaysia adalah masyarakat yang sangat kompleks terutamanya dalam hal politik,” katanya.
Menurut Chin, perdana menteri perlu menggunakan kriteria politik dalam memutuskan pelantikan kabinet termasuk menghormati calon pilihan Umno dan BN.
“Dalam teori sudah tentu Anwar mempunyai budi bicara penuh, tetapi dalam kes ini, secara praktikalnya dia tidak mempunyai budi bicara sepenuhnya. Persoalannya siapa UMNO sanggup tolak.
“Ini adalah pilihan yang sangat sukar untuk Anwar. Ia sebenarnya bukan terpulang kepada Anwar, terpulang kepada BN dan Umno untuk memilih siapa yang mereka mahu menjadi timbalan perdana menteri,” katanya.
Chin juga menggesa pertubuhan masyarakat sivil yang telah mendesak Anwar untuk tidak melantik ahli parlimen yang terlibat dalam kes mahkamah, dengan mengatakan bahawa tidak semuanya harus dilihat secara hitam dan putih.
Chin menegaskan bahawa kabinet sebelum ini juga melihat pemimpin yang mempunyai kes mahkamah tertunggak terus berkhidmat sebagai menteri.
“Semuanya mesti dilihat secara keseluruhan, bukan semuanya dalam hitam putih.
“Jika anda menggunakan peraturan etika biasa, maka anda mencipta ‘lubang besar’ kerana semua yang dilakukan oleh ahli politik di negara ini, jika anda menggunakan peraturan etika itu, kebanyakannya tidak akan lulus,” katanya.
Sementara itu, felo kanan Institut Hal Ehwal Antarabangsa Singapura Oh Ei Sun berkata perdana menteri mempunyai keutamaan untuk menghalang PAS daripada berkuasa.
Memandangkan Zahid masih menguasai Umno pada ketika ini, tambahnya, Anwar perlu bersabar dengan presiden Umno itu.
Oh membayangkan bahawa Anwar malah mungkin perlu sehingga “menangani” masalah undang-undang Zahid.
“Keutamaan politik yang utama dan luar biasa pada masa kini ialah menghalang PAS daripada berkuasa dan dengan itu memperbesar agenda teokratiknya.
“Apa-apa sahaja yang boleh menyumbang ke arah itu mesti dilakukan, termasuk menangani masalah undang-undang Zahid secara halus jika perlu.
“Ia adalah perkara yang wujud untuk negara ini seperti yang kita tahu,” katanya kepada Malaysiakini.
